Ruim tweehonderd jaar geleden vond in Nederland een ongekend democratisch experiment plaats: in twee referenda stemden Nederlandse burgers voor een grondwet, waarmee een democratische en vrije eenheidsstaat een feit werd. Over deze twee referenda is weinig bekend.

Gefascineerd door deze bijzondere periode deed Jos de Jong uitgebreid onderzoek in archieven om de referenda in kaart te brengen. Hoe democratisch waren deze stemmingen? Wie hadden stemrecht? Hoe organiseer je een landelijk referend...

Vierhonderd jaar geleden, op 13 mei 1619, werd op het Binnenhof Johan van Oldenbarnevelt onthoofd, ‘de grootste staatsman die Nederland in al de eeuwen van zijn bestaan heeft gekend’. Het was de beslechting van de hevige conflicten die vanaf 1617 waren opgelaaid, zoals de intern-gereformeerde strijd tussen rekkelijken en preciezen, de machtsstrijd tussen Holland, de andere gewesten, de stadhouder en de Staten-Generaal, en de twist over hervatting van de oorlog met Spanje.

De zaak Oldenbar...

Na een leven als zeeman op Oost-Indiëvaarders en als suikerondernemer op Java, verscheen Isaäc Fransen van de Putte in 1862 op het Binnenhof. Binnen een jaar was deze selfmade man minister van Koloniën – heel bijzonder voor iemand die zich pas twee jaar daarvoor weer in Nederland had gevestigd en geen afgeronde opleiding of politieke ervaring had. Hij onderscheidde zich tijdens zijn optreden in de Kamer, waar hij Thorbecke op geheel eigen wijze van repliek diende. De vader van de grondwe...

Aanvankelijk leek Willem IV (1711-1751) in de wieg gelegd voor een bescheiden rol op het politieke toneel, als stadhouder van de Noord- Nederlandse provincies. Maar na een Franse inval in de zuidelijke Nederlanden tijdens de Oostenrijkse Successieoorlog (1740-1748) werd hij, als enig levende vertegenwoordiger van het vorstengeslacht Nassau, in korte tijd stadhouder van alle gewesten. Zijn aantreden betekende het einde van het Tweede Stadhouderloze Tijdperk.

Hoewel er talrijke portretten van h...

Voor elke Nederlander en Vlaming die in dit herdenkingsjaar snel wil achterhalen waar de Tachtigjarige Oorlog precies over ging, is dit het perfecte boek. De kern van de strijd lag in drie fundamentele rechten: vrijheid van godsdienst en geweten, recht op zelfbeschikking en recht op inspraak. Vanuit deze actualiteit weet Anton van der Lem een ingewikkelde geschiedenis in kort bestek helder te presenteren en te illustreren met prachtige afbeeldingen. Hij zet de ingewikkelde politieke, religieu...

Het negentiende-eeuwse liberalisme en het succes van het jaar 1848: ze worden vaak vereenzelvigd met Thorbecke. Toch was één man voor beide minstens zo belangrijk: Dirk Donker Curtius (1792-1864). Donker was één van de weinigen die contacten onderhield met oppositionele Belgische advocaten en Tweede Kamerleden. Zij brachten hem in aanraking met het Franse en Britse liberalisme. Hij zou zijn leven lang pleiten voor persvrijheid, directe verkiezingen en ministeriële verantwoordelijkheid.

D...

‘Als ik als Kamerlid mislukte, dan zouden de vrouwen het gedaan hebben’, zei Suze Groeneweg over haar verantwoordelijkheid als eerste vrouwelijke parlementariër van Nederland. Politieke pioniers als zij voelden een last drukken. Het vergde moed om als eerste vrouw in een volksvertegenwoordiging, in een college van B en W of in een kabinet plaats te nemen. Ook omdat na de invoering van het algemeen kiesrecht de oude vooroordelen voortleefden. De eerste vrouwelijke minister mocht aan de s...

Eelco Nicolaas van Kleffens geldt als een van de belangrijkste en invloedrijkste

Nederlandse ministers van Buitenlandse Zaken (1939-1946) uit de

twintigste eeuw. In Majesteit, U kent het werkelijke leven niet worden de vijf

dagboeken die Van Kleffens tijdens de Tweede Wereldoorlog bijhield voor

het eerst integraal uitgegeven. Tezamen vormen ze een unieke bron voor

de Nederlandse monarchie en de oorlogskabinetten in ballingschap te

Londen.

In de dagboeken is één van de zeer schaarse vertrouw...