In de psychiatrie wordt met enige regelmaat drang en dwang toegepast. Denk aan fixeren, isoleren en separeren. Patiënten worden soms tegen hun zin in behandeld of hun autonomie wordt tijdelijk ingeperkt, altijd met het idee om die op de langere termijn weer te herstellen. Barbaarse methoden die hun oorsprong vinden in de middeleeuwen, uitgevoerd met de beste bedoelingen.

In De dwangbuis laat Koos Neuvel zien hoe het mogelijk is dat we in de eenentwintigste eeuw die middeleeuwen nog niet achte...

In 1948 wilde Simon Vestdijk een proefschrift schrijven over angst. Hij benaderde daarvoor de psychiater H.C. Rümke, ook al was het, zo schrijft hij, een onderwerp dat vooral tot de psychologie en de filosofie behoorde. Een voordeel van een benadering vanuit de psychiatrie was wel dat angst als thema door het existentialisme op de agenda was gezet.

Het proefschrift van Vestdijk is er nooit gekomen hoewel zijn manuscript wel als boek is gepubliceerd. Hierin maakt hij duidelijk dat angst geen...

Trauma is het Griekse woord voor ‘wond’. Een lichamelijke aangelegenheid. Tegenwoordig kennen we het begrip ‘trauma’ óók of zelfs voorál als psychische verwonding. De bloedende geest. Een getraumatiseerd mens is zo bezien iemand die iets verschrikkelijks is overkomen, en daar last van blijft hebben, al is de traumatische gebeurtenis nog zo lang geleden gebeurd.

In lichamelijke zin kan een wond zich op uiteenlopende manieren manifesteren. Een wond kan ‘open’ zijn, of ‘toegede...

Weinig maatschappelijke sectoren zijn zo onomstreden als de zorg. Niemand twijfelt aan het nut ervan. Iedereen heeft ooit wel eens aan den lijve ondervonden hoe belangrijk het is om goede zorg te krijgen. Wat de reputatie van de zorg nog verder versterkt is dat het verlenen ervan oogt als een sterk altruïstische daad. Zorg bied je niet primair om er zelf beter van te worden. Ook al is het prettig als daar een schappelijk honorarium tegenover staat en al doet het je gevoel van eigenwaarde nog...

Wie of wat is een patiënt? Het woord komt van het Latijnse patiens, dat duldend of lijdend betekent. Sinds 1970 lijdt de patiënt niet alleen geduldig, maar heet hij/zij ook mondig en goed geïnformeerd te zijn geworden. Maar is dat wel zo? De hedendaagse geneeskunde is immers sterk geformaliseerd, er bestaan strakke richtlijnen inzake het stellen van diagnoses, het indelen in ziekten, en het uitvoeren van behandelingen. In al die protocollen schittert de patiënt vaak door

afwezigheid.

In d...

In 2016 overlijdt Nora, de oudste dochter van Koos Neuvel. Op de dag na haar achttiende verjaardag. Jaren heeft zij aan een eetstoornis geleden. Haar familie blijft verslagen achter. Dit drama blijkt niet op zichzelf te staan: in een jaar tijd zijn een aantal meisjes met wie zij in de eetstoorniskliniek verbleef eveneens overleden.

Hoe heeft dit kunnen gebeuren? Als Neuvel met behandelaars spreekt, merkt hij dat zij evengoed in het duister tasten. Aan de hand van de levensverhalen en ziektege...