Terwijl landen als Frankrijk, Spanje en Engeland in de late Middeleeuwen werken aan natievorming en de bouw van staatsinstituties, blijft Italië een intens verdeeld en verbrokkeld land, waar rivaliteit en vijandigheid de boventoon voeren. Dit ook door toedoen van de Kerk, die ‘verdeel en heers’ systematisch inzet als strategie om de seculiere wereld buiten de deur te houden en de eigen macht te conserveren. De gewoonte om vreemde troepen binnen te halen en wispelturige huurlegers in te z...

Na de rampzalige tijden die beschreven zijn in Italië, de donkere eeuwen herrijst Italië vanaf het Millennium uit de as. Eerder dan elders in Europa begint het hart van de steden te kloppen. Bedrijvigheid en handel komen op gang, er ontstaan banken en gilden, plattelandsvolk trekt naar de stad. Het groeiend zelfbewustzijn roept ook het verlangen naar autonomie en eigen instituties op. Tegelijk is Italië diep verdeeld. Duitse keizers proberen met wisselend succes hun macht over het schierei...

Italië, vijfde eeuw. Ondanks een benauwde overwinning in de verschrikkelijke veldslag met de Hunnen brokkelt het ooit zo glorieuze West-Romeinse rijk verder af en na plunderingen door Goten en Vandalen valt in 476 definitief het doek voor het trotse Rome. De komende eeuwen zal Italië ten prooi vallen aan opeenvolgende indringers en bezetters: Herulen, Goten, Longobarden en Franken, met tussendoor een verblijf onder de vleugels van het Oostelijke rijk. Sicilië wordt Arabisch en na een perio...