Alexander Philip van der Capellen diende stadhouder prins Willem V als kamerheer. Het feit dat zijn broer Robert Jasper en zijn verwant Joan Derk van der Capellen vooraanstaande patriotten waren, compliceerde vanaf 1780 zijn positie aan het hof. Tegenstanders maakten hem om zijn familietrouw verdacht bij de prins. Uiteindelijk zag Van der Capellen zich genoodzaakt ontslag te nemen, al bleef hij de prins dienen als stalmeester. In 1787 gaven de patriottische Staten van Holland hem opdracht de ...

Onder de VOC in Azië werden lange tijd meer slaven gehouden dan in Suriname en Curaçao, maar toch is het Aziatische slavernijverleden nog maar zelden beschreven. Kleurrijke tragiek brengt dit Nederlandse Aziatische slavernijverleden op toegankelijke wijze in beeld en plaatst het in een nieuw daglicht. Onvrijheid kent veel verschillende vormen, maar Matthias van Rossum laat in zijn boek zien dat slavernij onder de VOC grote overeenkomsten vertoonde met de Atlantische slavernij. Slavernij in ...

Orde en wanorde zijn subjectief en fluïde, laat dit nummer van Holland zien. Marco Mostert belicht de wijze waarop de abt van Egmond medio 13de eeuw zijn positie in de rechtsorde van West-Friesland veiligstelde. Beatrice de Graaf kijkt naar de manieren waarop de Nederlandse staat in de 19de eeuw haar greep op de binnenlandse veiligheid vergrootte. Geert Meershoek behandelt de moeizame aanpassing van de Nederlandse politie aan de veranderende culturele verhoudingen tijden de jaren '70 en '80 ...

In Delfland nam in de zestiende eeuw de wateroverlast flink toe als gevolg van landschappelijke veranderingen en zware stormen. De regionale bestuurders, de hoogheemraden, meenden dat bestuurlijke centralisatie een belangrijke bijdrage zou kunnen leveren aan de verbetering van het waterbeheer. De lokale ambachtsbestuurders zagen hun eeuwenoude autonomie in gevaar komen en waren het hier totaal niet mee eens. Dit leidde tot talloze conflicten over het waterbeheer, waarbij ook andere spelers al...

De Moderne Devotie (ca. 1375-1575) is de krachtigste geestelijke hervormingsbeweging van de late middeleeuwen in Europa. Het charisma van innerlijke vernieuwing ontkiemde bij de kartuizers en inspireerde tot (semi)religieuze leefgemeenschappen. De devoten benadrukten ieders persoonlijke verantwoordelijkheid en lieten een rijk literair erfgoed na. Dr. Rudolf van Dijk, sinds 1970 werkzaam bij het Titus Brandsma Instituut te Nijmegen, geldt als een internationaal erkend specialist op dit terrein...

Het lichaam heeft zijn eigen geschiedenis. Dit themanummer laat zien met wat voor onderwerpen, benaderingen en invalshoeken de (cultuur)geschiedenis van de negentiende eeuw is verrijkt door de aandacht voor het lichaam. De bijdragen komen voort uit het congres 'Wel en onwel. Het lichaam in de negentiende eeuw' dat op 12 december 2014 door de Werkgroep De Negentiende Eeuw werd gehouden. De artikelen tonen vanuit verschillende benaderingen en thema's - kunst, literatuur, wetenschap, populaire c...

Inhoud: Ten geleide Artikelen: TADGH O'KEEFFE, Aula and camera. The architecture of public and private lives in medieval Irish castles FERRY GOUWENS, Johan van Reede van Renswoude. Een Utrechtse edelman en zijn politieke netwerk in de Republiek (1634-1682) GERD DETHLEFS, Dienst jenseits der Grenze. Adelige Offiziere in Overijssel und im Münsterland 1650-1802 HANNEKE RONNES/BOB VAN TOOR, Op bezoek bij de adel. De buitenplaats als 'protomuseum' vanaf de late zeventiende tot de late neg...

Halverwege de jaren zeventig van de twintigste eeuw nam het Katholiek Documentatie Centrum (KDC) in Nijmegen in samenwerking met de Pauselijke Missiewerken (PMW), de Katholieke Radio Omroep (KRO) en het Centraal Missie Commissariaat (CMC) het initiatief om missionarissen, die tijdelijk of definitief terugkeerden naar hun moederland, te interviewen. Ze wilden historische gegevens die nooit op schrift waren gesteld en alleen in de herinnering van de missionarissen leefden, vastleggen voordat he...

Van alle vormen van etnisch en raciaal vooroordeel heeft het antisemitisme verreweg de langste geschiedenis. Al in de Oudheid gaven de eerste christenen de Joden de schuld van Jezus' kruisiging. In de Middeleeuwen kwamen daar nieuwe beschuldigingen bij zoals woeker, hostieschending, vergiftiging van bronnen en deelname aan samenzweringen tegen het christendom. Later ging men de Joden zien als een vijandig ras dat een bedreiging vormde voor de raszuiverheid van de Europeanen. In het middeleeuw...

Na de kerkhervorming in de zestiende eeuw ontwikkelde de predikant zich tot een karakteristieke figuur in de Nederlandse maatschappij. In de dorpsgemeenschappen genoot hij veel gezag en gaf hij leiding, maar ook in de stedelijke samenleving had de dominee grote invloed. Er waren wel grote regionale verschillen. In de steden van Holland en Zeeland had de nieuwe Kerk met haar predikanten een oppermachtige positie. In het oosten van de Republiek, vooral in Overijssel, waren de predikanten sterk ...