De criminaliteitscijfers schoten tijdens de Tweede Wereldoorlog omhoog, vooral voor diefstal en vermogensdelicten. Niet alleen mensen met een vooroorlogs strafblad maakten zich hieraan schuldig, ook voorheen 'nette' burgers. Sommigen voelden zich door de bezettingsomstandigheden gedwongen om te stelen, anderen maakten misbruik van de situatie.

Hoe rechtvaardigden verdachten hun misdrijven voor zichzelf en voor anderen? Beschouwden ze diefstal tijdens de bezetting überhaupt nog als misdrijf? ...

In de naoorlogse jaren was Ellen Warmond (1930-2011) een geliefde dichter. Vanaf

haar debuut Proeftuin (1953) wist ze haar soms duistere wereldbeeld te vertolken in

toegankelijke en vaak geestige gedichten. Ze was een bijzondere stem in de literaire

wereld: ze was behalve terughoudend en introvert, hoogst eigenzinnig. Geef niet

mee! vertelt haar levensverhaal. Van een subtiel maar onmiskenbaar – door de

oorlog getekende jeugd – in Rotterdam, naar een al snel gekortwiekte carrière als

bal...

In 1600 trokken gevluchte Antwerpse lutheranen in een schuilkerk aan het Spui

in Amsterdam. Ze werden gedoogd door het calvinistische stadsbestuur, maar

niet erkend. Dat veranderde in de loop van de 19e eeuw, nadat de vrijheid van

godsdienst werd ingesteld. De in Amsterdam geboren architect, aannemer en

makelaar Carel Bögeholtz speelde een voorname rol in dit emancipatieproces.

Onder invloed van het Luthers Genootschap, waar Bögeholtz een belangrijke

positie bekleedde, ontworstelden de gelo...

Walvisvaart was in Nederland met z’n vele zeevarenden eeuwenlang een economisch belangrijke activiteit, in de zeventiende eeuw zelfs een booming business. Minder bekend is het feit dat Vlieland, Terschelling en de stad Harlingen een belangrijk aandeel hadden in de jacht op traan. Via de bril

van tijdgenoten uit het Waddengebied zijn we getuige van de barre omstandigheden waarin de walvisjagers hun bloedige werk deden.

Anne Doedens en Liek Mulder plaatsen hun verhalen en getuigenissen in

het...

‘Camera loopt…’ Hoe vaak Jaap van Deurzen, oorlogsverslaggever van

RTL Nieuws, dit zinnetje de afgelopen dertig jaar heeft gehoord, is niet meer te

tellen. Meer dan dertig jaar vliegt Van Deurzen van de ene brandhaard naar

de andere en verslaat op onnavolgbare wijze de gruwelen van de oorlogen in

voormalig Joegoslavië. Hij is tegelijkertijd getuige van de sektarische ellende

in Belfast, de waanzin van de genocide in Rwanda en de verwoestende werking

van de Tsunami op Sumatra. De dag di...

Hoogopgeleiden in Nederland zijn bevoorrecht maar ook bang.

Ze streven naar goede diploma’s en leuke banen, waarmee

ze het liefst ook nog iets bijdragen aan een betere wereld.

Maar buiten de lijntjes kleuren doen ze niet, uit angst om aan

status en inkomen te verliezen. In De net-niet elite onderzoekt

Dylan van Rijsbergen de tegenstrijdige belangen, waarden en

neuroses van deze groep. Hij vertaalt werk van Amerikaanse

denkers over klasse naar de Nederlandse context, en kijkt

door die bril n...

De laatste Nederlandse kolonie in Azië, Nieuw-Guinea werd door Nederland

tussen 1944 tot 1962 in recordtempo klaargestoomd voor zelfbeschikking.

Hollandia, de hoofdstad groeide en raakte snel bevolkt door groepen met

verschillende achtergronden die elk hun eigen verwachtingen over de toekomst

hadden: Papoea’s, Indo-Europeanen, Molukkers, Chinezen, Toegoenezen, totoks

en nieuwkomers uit Nederland. De geschiedenis van Hollandia en daarmee

Nieuw-Guinea, wordt hier vanuit de bewoners zelf beke...

Kruisiging is een wrede vorm van executie. De prominente rol van Jezus’

kruisiging in het christendom en de vele afbeeldingen daarvan hebben

ons beeld van kruisiging gevormd. Maar Jezus was niet de enige die is

gekruisigd. Romeinen kruisigden slaafgemaakten (soms ook vrouwen),

dieren en zelfs eigen Romeinse burgers. Onderzoek naar literaire

bronnen, archeologische vondsten en inscripties uit de oudheid heeft

geleid tot nieuwe inzichten. In zijn boek geeft Ruben van Wingerden een

zo compleet...

De koloniale geschiedenis van Tilburg verschilt van andere grote Nederlandse

steden. De stad heeft geen oude verbinding met de koloniën, zijn koloniale

geschiedenis is vooral bijzonder vanwege culturele en religieuze overheersing.

Het koloniale systeem is gebaseerd op het bezit van land en mensen, maar het

ging ook om de vermeende plicht tot het brengen van ‘beschaving’, en de

daarmee verbonden drang tot missie.

Missionarissen uit Tilburg – mannelijk

en vrouwelijk – grepen actief in ...

Roel van Duijn dacht een mooi internationaal huwelijk te krijgen, toen hij

in vrediger tijden trouwde met een Russische vrouw. Toen de MH17

neerstortte en de groene mannetjes verschenen op de Krim kwamen de

idealen in het gedrang. Haar kinderen stonden achter Poetin en de

confrontatie verscherpte zich toen haar dochter wilde trouwen met een

agent van de Russische geheime dienst FSB. Tien jaar lang schreef Roel

van Duijn in zijn dagboek om de historische en politieke oorsprong te

vinden van de...