In 1791-1792 verscheen De rechten van de mens van Thomas Paine. Het is een van de invloedrijkste boeken ooit geschreven. Paine wilde er aanvankelijk Burke's aanval op de Franse Revolutie (Bespiegelingen over de revolutie in Frankrijk) mee weerleggen, maar hij werkte het uit tot een coherente politieke filosofie over de inrichting en verantwoordelijkheden van de staat, en de plaats van het individu binnen die staat. Onze hedendaagse democratieën zijn er in tal van opzichten op geënt.

Paine's ...

In zijn 'Theologisch-politiek traktaat' ontwierp Spinoza een strategie tot bevrijding van de samenleving en de cultuur uit dogmatische verstarring en politieke knechting. Stelde hij in de 'Ethica' dat die bevrijding slechts in de politieke gemeenschap, de 'civitas', kan worden nagestreefd, in zijn 'Theologisch-politiek traktaat' onderzoekt Spinoza de sociale samenleving en wijst hij een uitweg uit de impasse waarin de godsdienst en de politiek verkeerden. Alleen een door de filosofie gestuurd...

Eerste volledige vertaling van dit standaardwerk uit de Verlichting

Edmund Burke schreef zijn meest invloedrijke tekst aan het begin van de Franse Revolutie, waarbij hij met huiveringwekkende nauwkeurigheid de gewelddadige excessen voorspelde die zouden gaan plaatsvinden. Hoewel in adellijk conservatief Engeland aanvankelijk positief werd gereageerd op de gebeurtenissen in Frankrijk – de aartsrivaal verviel immers tot chaos – overheerste bij Burke de bezorgdheid. In een brief getit...

Benedictus de Spinoza (1632-1677) is zonder twijfel de bekendste en oorspronkelijkste denker, die de Lage Landen hebben voorgebracht. Voor zichzelf en zijn medemensen wilde hij het ware geluk vinden en hij ontwierp een volledig denkstelsel op monistische grondslag om te bewijzen, dat grondige kennis van mens, wereld en God of Natuur (zoals hij zich herhaaldelijk uitdrukte), tot dit hoogste geluk kan leiden. Zoals in de Gouden Eeuw wel meer gebeurde, ontwikkelde Spinoza zijn leer in wiskundige...

Arthur Schopenhauer aan zijn uitgever, 28 maart 1818:`Mijn boek bevat niets minder dan een nieuw filosofisch systeem, nieuw in de volle zin van het woord. Het is geen nieuwe weergave van wat er al was, maar een in de hoogste mate samenhangende reeks gedachten die tot dusverre nog nooit in een menselijk brein is opgekomen. Het boek, waarin ik de zware taak heb volbracht deze gedachtereeks op een begrijpelijke wijze aan anderen mee te delen, zal naar mijn vaste overtuiging een van die werken z...

'Laten we er nu eens van uitgaan dat het leven de moeite waard is. Hoe moeten we het dan inrichten om er zo veel mogelijk geluk uit te halen?'

Zo formuleerde Schopenhauer in 1850 het thema van zijn boek. Een hoogst actuele vraag, gezien de talloze zelfhulpboeken die over ons worden uitgestort. Maar zelden kan een moderne publicatie tippen aan de diepte van Schopenhauers inzichten en de kwaliteit van zijn proza.

Ons geluk, zegt Schopenhauer is afhankelijk van wie je bent, wat je hebt, wat je v...

Samen met Denis Diderot was D'Alembert samensteller van de Encyclopédie ou dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers. Voor de in totaal 28 delen die tussen1751 en 1772 verschenen, schreef hij een inleiding, waarin hij de opbouw van de Encyclopédie bespreekt. De menselijke kennis, schrijft hij, is als een labyrint, waar we een weg in moeten zoeken. En de filosoof is degene die ons bij de hand kan nemen, want hij heeft het overzicht, in de vorm van een encyclopedie. Maar h...