Het zijn opwindende tijden voor jonge schilders: corona, #metoo, Black Lives Matter, het klimaat, mondialisering – allemaal thema’s die vragen om een reactie. Maar hoe toon je als jonge schilder je betrokkenheid, in je eentje, in je atelier, met verf en doek? En wat betekent die betrokkenheid als je schilderijen ineens belanden in de greep van de markt?

Brave New World, samengesteld en geschreven door Hans den Hartog Jager, laat zien dat jonge kunstenaars als Njideka Akunyili Crosby, Avery...

Stefan Zweig was door toedoen van de Tweede Wereldoorlog

al uit Europa verdreven toen hij een beduimeld

exemplaar in handen kreeg van de Essays van Michel

de Montaigne. Terwijl Hitler de wereld verscheurde

met zijn totalitaire regime en het individu marginaliseerde,

vormde het vrije denken van Montaigne het

laatste grote project van Zweig. Na omzwervingen via

Londen, Bath en New York, vestigde hij zich in 1940 in

Brazilië. De essays van Montaigne hielpen hem in zijn

obsessieve gedachten over...

Annelies Verbeke valt in slaap bij spektakelfilms als Spartacus en Gladiator, maar leest nu en dan wel graag een oude Griekse of Romeinse tekst in verta­ling. In haar Homeruslezing gaat ze na wat ze aan haar opleiding op het gymnasium, met Latijn en Grieks in haar vakkenpakket, heeft overgehouden. Bijvoorbeeld het inzicht dat er destijds ook al ge­klaagd werd over ‘de jeugd van tegenwoordig’. Er is veel veranderd sinds de oudheid, maar ook weer niet. Verbeke staat stil bij de oude gesch...

Dit betoog is een aanval op intellectuele gemakzucht en een pleidooi voor de aanname dat alles zin heeft. Is geschiedenis fictie? Ja, als we daarmee bedoelen dat we er niet voor moeten terugschrikken op zoek te gaan naar samenhangende verhalen in de historische werkelijkheid. Met fictie kun je de waarheid dichter benaderen dan met het bestuderen van bronnen. Empathie is cruciaal voor begrip. Dat geldt voor alle terreinen van het leven – en in het bijzonder voor historisch onderzoek.

Ilja Leo...

Omdat de mens zelf niet wezenlijk verandert, kan en zal de geschiedenis zich telkens blijven herhalen; hetzelfde als altijd, maar anders. Mens worden is een kunst, het nieuwe boek van Nexus-directeur Rob Riemen, is een pleidooi voor humanisme – in de hoop dat wij eindelijk zullen leren van onze geschiedenis. Onze identiteit zou de belichaming moeten zijn van waarden die aan alle mensen toebehoren en die de eenheid van de mensheid bewaren: onze mogelijkheid om in waarheid te leven, recht te ...

Van kinds af aan is schrijver en NRC-columnist Christiaan Weijts (1976) gefascineerd door de limes, de noordelijke grens van het Romeinse Rijk. Die is recent door Unesco uitgeroepen tot Werelderfgoed. Een groot deel van zijn leven heeft Weijts in de nabijheid van die grens gewoond. Zijn meeslepende relaas is opgebouwd als een reportage-essay, een wandeling in de stijl van W.G. Sebald, langs de Rijn van Katwijk naar Leiden. Van stranddagen en bollenpellen tot de lessen Latijn op het Stedelijk ...

In 1873 dwingt Groot-Brittannië de sultan van Zanzibar tot het sluiten van

de plaatselijke slavenmarkt, het centrum van de Oost-Afrikaanse mensenhandel.

Een kwart eeuw later is het op het hele eiland gedaan met de

slavernij. Net als met de onafhankelijkheid van het sultanaat. Na de kortste

oorlog in de geschiedenis – nog geen drie kwartier – wordt Zanzibar

een Brits protectoraat. Einde van de slavernij, begin van de onderwerping.

Het westerse imperialisme is, heel paradoxaal, zowel human...

In De wraak van Diponegoro vertelt Martin Bossenbroek het grote verhaal van het gewelddadige begin én einde van Nederlands-Indië, zoals dat werd beleefd door de hoofdrolspelers in beide kampen. In het eerste deel, handelend over de Java-oorlog (1825-1830), legt de mystieke prins Diponegoro het na jaren van massaal en fanatiek verzet af tegen de flegmatieke legercommandant Hendrik de Kock. In het tweede deel, over de dekolonisatieoorlog (1945-1949), bundelt de charismatische, door Diponegoro...

Hoewel René Descartes zijn leven lang onderdaan bleef van de Franse koning, verbleef hij vele jaren in de Republiek der Nederlanden. In veel opzichten paste hij zich aan de Nederlanden aan: hij beheerste de taal, kleedde zich naar de gewoonten van het land, had een groot aantal Nederlandse boezemvrienden en invloedrijke relaties en trad uitvoerig in discussie met Nederlandse geleerden. De bekendheid die hij in Frankrijk had verworven, zorgde ervoor dat hij voortdurend in de belangstelling st...