In zijn hoofdwerk 'Of – Of' reflecteert Kierkegaard via uiteenlopende pseudoniemen op zijn verbroken verloving met Regine Olsen. Tegelijkertijd gaat hij in gesprek met de grote literaire en filosofische stromingen van zijn tijd. Zijn eerste pseudonieme werk veroorzaakte veel commotie en was meteen een daverend succes. Het boek wordt nu al bijna twee eeuwen in vele talen en vanuit een diversiteit aan interesses gelezen. De veelstemmigheid van het werk, de literaire en filosofische kwalitei...

Vertaald door Paul Claes

Onder redactie van Vincent Hunink

‘Mijn vriendin is mijn inspiratiebron,’ schreef de Romeinse dichter Sextus Propertius. Zijn debuut was de eerste bundel uit de westerse poëzie die gewijd is aan één vrouw.

Propertius werd omstreeks 50 voor C. geboren in Assisi. Na de dood van zijn vader, die onteigend werd tijdens de burgeroorlog, verhuisde hij naar het Rome van keizer Augustus. Daar maakte de vroegrijpe twintiger furore met liefdesgedichten voor een femme fata...

In zijn elfde redevoering gaat Dio van Prusa, de grootste Griekse redenaar van zijn tijd (eerste eeuw n.Chr.), regelrecht in tegen alles wat Homerus ons over de Trojaanse oorlog vertelt. Als een aanklager gaat hij de grote dichter verbaal te lijf: de Trojaanse oorlog zoals we die kennen berust op Homerische leugens. De redenaar zal het publiek, met Homerus in de hand, wel eens duidelijk maken hoe het nu echt zit. Want waarom beschrijft Homerus de val van Troje niet? En waarom laat hij de scha...

In dit boek werkt Jordi Wiersma de gedachte uit dat democratie in verband staat met een rusteloze ziel en een vluchtige manier van leven. Voor de analyse van deze ‘democratische mens’ gaat de auteur te rade bij grote denkers zoals Plato, Tocqueville en Ortega y Gasset. Hij legt daarbij uit dat deze rusteloosheid wordt versterkt door de komst van technologie in onze levens.

Dit boek presenteert ook een alternatief: de aristocratische mens. Dit is de persoon die over veel deugden beschikt. ...

In de vijfde eeuw na Christus verkruimelde het West-Romeinse rijk, maar het Oost-Romeinse rijk vernieuwde zich, onder leiding van kundige keizers en minstens zo kundige keizerinnen. De hoofdstad Constantinopel groeide. Ondanks alle uitgaven was aan het begin van de zesde eeuw de staatskas beter gevuld dan misschien wel ooit eerder in de Romeinse geschiedenis. Toen kwam Justinianus, ‘de keizer die niet van ophouden wist’. Hij draaide de vernieuwingen van de vijfde eeuw terug en probeerde t...

“In het begin schiep God de hemel en de aarde.” In die woorden herkennen vele mensen de eerste zin uit de bijbel, joden en christenen in het bijzonder. Het vervolg is nog steeds overbekend: daarin wordt verhaald hoe God in zes dagen de wereld schept en op de zevende dag uitrust van het werk dat tot stand is gebracht. Iedereen denkt het verhaal te kennen. Of de inhoud geloofd wordt, is een ander verhaal.

De bijbelse scheppingsverhalen blijven bron voor discussie. Dat geldt voor de moderne ...

Muziek waar we het liefst naar luisteren heeft voor ons vaak grote betekenis, maar waar komt die vandaan? Is de muziek de drager van de betekenis die wij erin horen? Of creëren wij die zelf en zit die betekenis dus ‘tussen onze oren’?

De auteurs maken in een reeks muziekfilosofische essays duidelijk dat inzicht in wat er gebeurt in een muziekstuk en het luisterproces wel degelijk iets toevoegt aan onze beleving van muziek en aan de zin die wij ervaren als we ernaar luisteren.

'Muziek zit...

In zijn filosofische hoofdwerk, het 'Afsluitend onwetenschappelijk Naschrift', neemt Kierkegaard de filosofen van zijn eigen tijd op de korrel. Zij houden zich bezig met vraagstukken op wereldschaal, die ze voor het grote publiek trachten te vereenvoudigen. Hijzelf komt graag met de ‘eenvoudige problemen’, waarvan hij laat zien dat ze bij nader inzien misschien toch niet zo simpel zijn, hij maakt ze in zeker opzicht dus juist moeilijker.

Daarbij denkt hij bijvoorbeeld aan de vragen rond �...

Vertaald door Maarten Klink

Nawoord Ernst Hirsch Ballin

Het was crisis toen de redenaar, politicus en filosoof Marcus Tullius Cicero (106-43 v.Chr.) een dialoog schreef over de constitutie van Rome. Door het op schrift stellen van de belangrijkste regels van de staat probeerde Cicero de Romeinse Republiek te redden van haar naderende ondergang. Het resultaat: de eerste grondwet uit de geschiedenis.

Na een vurig pleidooi voor het natuurrecht bespreekt Cicero zijn religieuze wetten en de wetten...

Aan het begin van de twaalfde eeuw beginnen Heloïse en Abelard een heftige en berucht geworden verhouding. Zij is een ontwikkelde vrouw uit Parijs, hij de beroemdste filosoof van zijn tijd. Na de rampzalige afloop van hun affaire komen beiden in een klooster terecht, waar ze ruim twaalf jaar later op de geschiedenis terugblikken in een aangrijpende reeks brieven. Heloïse doet een emotioneel appel op Abelard, maar wanneer dat zinloos blijkt legt ze zichzelf het zwijgen op en verschuift ze de...