Frits van Daalen (1863-1930) was militair pur sang, voorbestemd om in het KNIL een grote carrière te maken. Hij ontving meerdere Militaire Willems-Ordes en genoot de gunst van het hof. Zijn carrière nam een dramatische wending door een conflict met de toenmalige gouverneur-generaal Van Heutsz, dat escaleerde tot een nationale bestuurscrisis. Van Daalen schreef talloze brieven en nota’s, waarin hij zijn meningen en gevoelens over het koloniale bestuur snoeihard formuleerde. Hij schreef om ...

Rampen zijn bepalend geweest voor de geschiedenis van Nederland. Denk bijvoorbeeld aan de Sint-Elisabethsvloed in 1421, toen mensen, dieren en dorpen verdronken. Het landschap veranderde voorgoed. Of aan de Bijlmerramp in 1992, toen een vliegtuig neerstortte in de Bijlmermeer. Er ging een schokgolf door het hele land.

De publieke reactie op rampen volgt opvallend vaak eenzelfde stramien, al zijn er natuurlijk ook verschillen. Al eeuwenlang zoeken burgers in tijden van rampspoed houvast in cul...

Dit boek gaat over Nederland in de jaren 1850-1900, geschiedenis. En tegelijk een raamvertelling met actuele thema’s: de rechtsstaat, het algemeen belang, de energietransitie, de drinkwaterproblematiek, de positie van Nederland in het mondiale verkeersnetwerk, de rol van het rijk bij de volksgezondheid en de sociale woningbouw. Het landschap, de mensen behandelde de transformatie van het platteland. De steden, de mensen beschrijft hoe Nederland in en vanuit de steden in beweging kwam. Het b...

Nooit waren de uitdagingen voor de Europese integratie groter dan vandaag. Nooit lag het integratieproces zo onder vuur. Nooit werd de positie van Nederland in Europa heviger bediscussieerd. Inzicht in het hoe en waarom van de Europese integratie en het Nederlandse lidmaatschap ervan, is daarom urgenter dan ooit. Op basis van nieuw en internationaal bronnenmateriaal graaft Reis naar het continent naar de diepere geschiedenis van Nederland en de Europese integratie. Deze uitgebreide en geactua...

Een volkomen toevallige waarneming bezorgde Christiaan Eijkman een Nobelprijs. Eind negentiende eeuw was hij naar Nederlands-Indië gegaan om de oorzaak van de ziekte beriberi te ontdekken aan de hand van experimenten met kippen die aan een soortgelijke ziekte leden. Toen de kok ze een paar weken lang ongepelde in plaats van witte rijst te eten had gegeven – hij vond gekookte militaire rijst te goed voor civiele kippen – werden ze weer beter. Eijkman zag in dat het zilvervliesje een stof ...

Een nieuw perspectief op de politieke veranderingen rond 1800.

Betrokken burgers vormden de ruggengraat van de Republiek. Het dagelijks leven draaide voor een groot deel op buurtorganisaties, gilden en schutterijen – en dat waren juist de stedelijke instituties waar zij deel van uitmaakten. In 1796 kondigden de Bataafse revolutionairen het einde van sommige van deze instellingen af en introduceerden zij het staatsburgerschap. Maar was daarmee de rol van de stedelijke burger ook uitgespeeld? ...

De Gouden Eeuw, volgens velen de roemrijkste periode in de Nederlandse geschiedenis, roept vandaag de dag ook weerstand op. Sommigen pleiten er daarom voor het begrip af te schaffen. Dit boek beoogt het op Holland toegespitste debat open te breken door het predicaat ‘Gouden Eeuw’, mét zijn keerzijden, aan alle provincies van Nederland toe te kennen. Twaalf auteurs – historici, archeologen, taal- en letterkundigen en een jurist – nemen elk een provincie onder de loep en stellen een as...