Begraafplaatsen brengen ons naar de essentie van ons bestaan. Ze confronteren ons met sterfelijkheid en bieden tegelijk een plek om te rouwen, te herdenken en los te laten. Dit boek neemt de lezer mee achter de schermen. Welke functies vervult de begraafplaats vandaag, maar ook morgen? Waarom blijft de geschiedenis van begraafplaatsen zo lang zichtbaar in het landschap? Hoe komt de inrichting van de begraafplaats sereen en versterkend tegemoet aan de noden van rouwenden, buurtbewoners en bezo...

“Vrijheid, gelijkheid, broederlijkheid!” De mantra is in die mate deel van onze ideologie geworden dat we er nog nauwelijks op letten. Van de gevels van bijna alle gemeentehuizen in Frankrijk tot de wekelijkse zittingen van Vrijmetselarij, en van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens uit 1948 tot de prachtige hymne van de Europese Unie die, via Friedrich Schiller en Ludwig van Beethoven, nog maar eens de band met de verlichtingsidealen benadrukt, we kunnen er niet omheen.

Va...

Onze media staan vandaag voor gigantische uitdagingen. Businessmodellen worden grondig door elkaar geschud, mediagebruik verschuift van klassieke mediakanalen richting online en mobiel, en lokale mediamerken nemen het steeds meer op tegen internationale spelers zoals Netflix, Facebook of YouTube. Waar we onze favoriete fictiereeksen kijken, welke persoonlijke data we delen met anderen, waar we betrouwbaar nieuws halen en wie beweert geloofwaardig nieuws te brengen: allen zijn ze het laatste d...

De Eerste Wereldoorlog heeft net als voor veel andere Belgen verregaande gevolgen voor architect Victor Horta (1861-1947). Vanaf 1915 leeft hij in ballingschap, eerst in Londen en daarna in de Verenigde Staten. Daar geeft Horta gedurende drie jaar talloze lezingen in alle uithoeken van het land. Voor volle aula’s en in de woonkamers van steenrijke Amerikanen klaagt hij de wandaden en verwoestingen in poor little Belgium aan. Tegelijk onderzoekt hij hoe de Amerikaanse wolkenkrabbers, gestand...

De grens tussen feit en fictie is wazig. Democratische instellingen staan onder druk. En door het vele werk is er amper tijd om daarover na te denken, laat staan om er iets aan te doen. Het lijken hedendaagse zorgen, maar meer dan 50 jaar geleden schreef Hannah Arendt al uitvoerig over het gevaar van deze processen.

Vandaag winnen de ideeën van Arendt alleen maar aan belang. Daarom leggen we dat gedachtegoed opnieuw op tafel. In een vijfdelige lezingenreeks laten we hedendaagse denkers Arend...

De covid-crisis zette ons leven on hold. Ondanks het feit dat coronavaccins een terugkeer naar een normaal leven beloven, geeft een aanzienlijk deel van de bevolking aan zich niet te laten vaccineren. Nochtans voorkomen vaccinatiecampagnes volgens wetenschappers talloze infectieziektes. De dodelijkste aller tijden, de pokken, is er zelfs door uitgeroeid. Polio wacht hetzelfde lot.

Toch is er de laatste jaren steeds vaker verzet tegen vaccinatie. Vaccins zouden niet veilig zijn, en allerlei gi...

Op 31 december 1853 nodigde de Britse kunstenaar en natuurhistoricus Benjamin Waterhouse Hawkins een select kransje wetenschappers, journalisten en zakenlui uit voor een diner. Het zou echter niet zomaar een diner worden: het etentje vond plaats in de gietvorm van een iguanodon in het Londense Crystal Palace. Het diner in de dinosaurus werd een daverend succes en ontketende een ware dinomanie. Onze hedendaagse fascinatie voor dinosauriërs gaat voor een groot stuk terug op dat etentje in 1853.

Cultuurgeschiedenis is al lang niet meer alleen de geschiedenis van kunst en literatuur. In Het diner in de dinosaurus maakt de lezer in 52 korte bijdragen kennis met ongewone feiten en wetenswaardigheden uit de nieuwe cultuurgeschiedenis. Guillotinekapsels, gemeentefusies, een kleine geschiedenis van het gefakete orgasme en de wetenschapper die nee zei tegen Mussolini, de verhalen maken het boek even divers als verrassend. De auteurs brengen zo een onmisbaar perspectief op talloze actuele debatten, of die nu gaan over de plaats van standbeelden of over de rol van wetenschappers in de samenleving...

Het is niet de eerste keer dat een gevoel van overdaad de kop opsteekt te midden van een informatielawine. In de 19e eeuw - lang voor het internettijdperk en de supersonisch voortschrijdende kennismaatschappij - zet zich een verwetenschappelijking in die een gigantische productie van geleerdheid op papier oplevert. Vooral historici gaan over tot een verkenning van het verleden en domineren het academische en culturele leven. Ook hét filosofische credo van de eerste helft van de 19e eeuw, met...

Bij het grote publiek is de Weense neuroloog Sigmund Freud (1856-1939) tot op heden bekend als een belangrijk wetenschapper, die baanbrekende ontdekkingen deed over de geest en over het menselijk gedrag. De psychoanalyse, de theorie waarvan hij de grondslag legde, beïnvloedde niet enkel de academische psychologie en psychiatrie, maar evenzeer de letterkunde, de filosofie, de filmkritiek en de algemene cultuur. Velen zijn vertrouwd met Freudiaanse begrippen zoals

het onderbewuste, verdringing...

Wie opgesloten wordt als straf of maatregel, moet meer doen dan gewoon tijd uitzitten. Tijdens de vrijheidsberoving wordt van de opgeslotene ook inzet en verandering verwacht. Toch is de huidige invulling van die verwachtingen bij de uitvoering van de gevangenisstraf en de internering problematisch omdat ze te eenzijdig op de bescherming van de maatschappij gericht is. Die focus levert niet de beoogde resultaten en overschrijdt de grenzen van wat aanvaardbaar is als invulling van straffen en ...