Hoe ontstond het Nederlands uit het Indo-Europees? Hoe belangrijk was het contact met sprekers van andere talen, dialecten of groepstalen? Waarom leren we op school dat hij vindt met dt moet, maar ik vind met een d? 15 eeuwen Nederlandse taal beschrijft de evolutie van de Nederlandse taal. Ieder hoofdstuk begint met een korte beschrijving

van de taalcontacten in een bepaalde periode en de belangrijkste maatschappelijke veranderingen in die tijd. Daarna

lezen we hoe klanken, vormen, woordvormi...

Hoe en wanneer is de Nederlandse standaardtaal ontstaan? Nicoline van der Sijs laat zien hoe taalgeleerden in de zestiende en zeventiende eeuw discussieerden over de vraag hoe de ideale standaardtaal eruit diende te zien en hoe ze de taalnormen en -regels voor het Standaardnederlands vaststelden. Uit verschillende varianten verhieven ze één bepaalde vorm tot standaardtaal. Soms introduceerden ze een nieuw, geknutseld onderscheid, zoals tussen hen en hun of tussen waaronder en onder wie. In ...

De Franse inval in het Rampjaar 1672 maakte een onuitwisbare indruk op de Nederlandse bevolking. Al in 1674 verscheen het anonieme leerboek "De Franse tirannie. Spiegel voor de jeugd", ‘zodat de jongelui de gebeurtenissen nooit vergeten en kunnen leren van wat ons is overkomen’. Het uiterst anti-Franse boek werd tot diep in de achttiende eeuw tientallen keren herdrukt. Beschrijvingen van politieke verwikkelingen in Frankrijk werden afgewisseld met de wandaden die de Fransen in Nederland v...

Wat betekent het als een woord, zin of uitspraak vaak voorkomt, of juist bijna nooit? Deze ogenschijnlijk simpele vraag is het uitgangspunt voor een grote verscheidenheid aan bijdragen, die kijken naar de Nederlandse taal in al zijn rijkdom. Taal vroeger, taal nu, en de veranderingen die plaatsvonden. Over uitspraak en grammatica, over meta foren, uitdrukkingen en nog veel meer, vertellen 60 neer landici uit Nederland, Vlaanderen en Suriname. Nicoline van der Sijs is als senior-onderzoeker ve...

Taal was belangrijk in de Gouden Eeuw. Schrijvers, dichters, taalgeleerden en journalisten legden zelfbewust de basis voor wat het Standaardnederlands zou worden, een taal waarop iedereen even trots leek te zijn als op de nieuwe Republiek. Tegelijkertijd openden de Lage Landen zich voor de rest van de wereld, onder andere door de handel en het vroege kolonialisme, maar ook door belangstelling voor de ‘nieuwe’ kunsten uit Italië en Frankrijk. Bovendien kwamen door de grote welvaart heel v...

Daar is geen woord Frans bij. Hij is aan het eind van zijn Latijn. Dat komt mij Spaans voor. Het Nederlands kent honderden uitdrukkingen waarin taalnamen voorkomen. Het gebruik van vreemde talen leidt ook vaak tot spot. We zeggen dan bijvoorbeeld: iemand spreekt steenkolenengels, Frans met haar op, hondenlatijn of ski-duits.

Wat vertellen dergelijke uitdrukkingen en verbindingen ons over het beeld dat de bewoners van de Lage Landen hadden en hebben over vreemde talen? In hoeverre was dit beel...

Alles wat elke taalliefhebber altijd al wilde weten over het Nederlands Taal boeit heel veel mensen. Kijk maar naar het succes van de jaarlijkse zoektocht naar het 'woord van het jaar'. Maar boeken over taal zijn vaak technisch, richten zich op één specifiek aspect en zijn meestal nogal saai. Daar wil deze Atlas van de Nederlandse taal resoluut korte metten mee maken. Vertrekkend vanuit de vragen die elke taalliefhebber zich wel eens stelt, probeert deze 'atlas' de wondere wereld van taal i...

Alles wat elke taalliefhebber altijd al wilde weten over het Nederlands Taal boeit heel veel mensen. Kijk maar naar het succes van de jaarlijkse zoektocht naar het 'woord van het jaar'. Maar boeken over taal zijn vaak technisch, richten zich op één specifiek aspect en zijn meestal nogal saai. Daar wil deze Atlas van de Nederlandse taal resoluut korte metten mee maken. Vertrekkend vanuit de vragen die elke taalliefhebber zich wel eens stelt, probeert deze 'atlas' de wondere wereld van taal i...