Vanaf 1100 trad in diverse Nederlandse gewesten een opzienbarende groei op. Het is een intrigerende vraag waardoor aanvankelijk Vlaanderen, dan Brabant, en in derde instantie Holland en Zeeland deze voorsprongpositie konden verwerven.Hoe verhield de economische dynamiek zich tot de politieke verdeeldheid en de naar verhouding beperkte macht van de vorsten? Kon misschien juist hierdoor een politiek systeem ontstaan waarin burgers meer zeggenschap uitoefenden dan elders in Europa? Waren dit ook...

In het lange eerste millennium van onze jaartelling was 'Nederland' steeds een grensgebied tussen de belangrijkste machtssferen in het westen van Europa en hun buren. De inwoners van de delta van Rijn, Maas en Schelde ondervonden overigens weinig last van deze positie in de marge van de beschaving. Ze deelden graag in de cultuur van bijvoorbeeld de mediterrane beschaving.In de marge van de beschaving vertelt het verhaal van dit eerste millennium van onze jaartelling in die gebieden die later ...

Het uitzonderlijke verhaal dat in De last van veel geluk verteld wordt begint in 1555 en eindigt in 1702, als de bloeitijd van de Nederlandse Republiek voorbij is. In deze periode hebben zich vooral de gebeurtenissen afgespeeld die lange tijd tot de vaste vaderlandse overlevering behoorden, maar tegenwoordig in het onderwijs nog maar weinig aandacht krijgen. En daardoor dreigt een wezenlijk element in onze cultuur verloren te gaan, want het verhaal van de opstand tegen de Spanjaarden, de onaf...

Niets heeft zo’n invloed gehad op het verloop van de wereldgeschiedenis als de grote metamorfose van de menselijke samenleving in de afgelopen tweehonderd jaar. Leefden tot de achttiende eeuw wereldwijd de meeste mensen nog in feodale en agrarische samenlevingen, nu is er veelal sprake van geïndustrialiseerde en stedelijke maatschappijen, moderne staten en snelle verbindingen. In deze grote metamorfose van de wereld hebben Nederlanders en het Nederlandse koloniale rijk een belangrijke rol g...

De menselijke geschiedenis strekt zich ver uit vóór de tijd waarin de mensen opschreven wat er zoal gebeurde. Dat is de periode die we - ten onrechte - prehistorie noemen. De geschiedenis van die tijd kunnen we enkel aflezen uit de sporen en resten die mensen in de bodem achterlieten, gedurende meer dan 100.000 generaties, meer dan een miljoen jaren. Dat is een lang traject van menselijke evolutie, culturele en maatschappelijke ontplooiing, van creativiteit en innovatie. Drie grote vragen h...