In hun beroemde Dialektik der Aufklärung (1947) probeerden Max Horkheimer en Theodor W. Adorno een antwoord te vinden op de vraag waarom de Verlichting zichzelf vernietigt en weer terugvalt in mythologie en barbarij. Misschien wel het bekendste van hun voorbeelden van de ‘dialectiek’ van de Verlichting is de dialectiek van Verlichting en mythe in de Odyssea, het verhaal van de terugkeer van Odysseus van Troje naar Ithaca.

Koenraad Verrycken vertrekt in dit boek van Horkheimer-Adorno’s ...

Wat hebben Athene en Jeruzalem met elkaar te maken, vroeg de christelijke theoloog Tertullianus zich in het begin van de derde eeuw af. Athene stond daarbij voor het rationele denken van de Grieken, Jeruzalem voor het christelijke geloof. Vandaag tekent zich opnieuw een botsing af tussen de Atheense filosofische en wetenschappelijke erfenis van Europa en een fanatiek religieus monotheïsme dat pretendeert een heilige, boven alle denken verheven waarheid over mens en wereld te bezitten. De har...