De verwondering (1962) van Hugo Claus is een van de merkwaardigste romans uit de moderne Nederlandstalige literatuur. Een eerste kennismaking met dit roemruchte boek eindigt vaak in verwondering of zelfs verbijstering. Al meer dan een halve eeuw houdt de roman zijn lezers in de ban. Het lezen van De verwondering is een avontuur waarvan de afloop nooit vaststaat.

Lezen in verwondering wil de rijkdom van Claus' roman aan het licht brengen. In veertien hoofdstukken worden verschillende aspecten v...

Het Handboek filmnarratologie vertaalt de binnen de literatuurwetenschap ontwikkelde verteltheorie naar filmtheorie, en onderkent daarbij de eigen aard van de twee media. Want behalve uit tekst en woorden bestaat film natuurlijk ook uit beeld en geluid. Die gelaagdheid neemt Peter Verstraten als uitgangspunt voor een verkenning van onder meer de verhouding tussen tonen en editing en de relatie tussen voice-over en flashback. Tevens verfijnt hij de concepten van visuele en auditieve focalisati...

In De vraag naar de techniek onderwerpt Martin Heidegger de gangbare opvatting van techniek, die haar voor een louter instrument in de handen van de mens houdt, aan een kritisch onderzoek. Deze ondervraging resulteert in een meer oorspronkelijk begrip, dat een indrukwekkend licht werpt op de aard van de moderne techniek. Heidegger karakteriseert haar als een 'opvorderend ontbergen', dat van al wat ermee in aanraking komt, verlangt dat het terstond ter plekke ter beschikking staat.

In dit verb...

Literatuur is aan het begin van de 21e eeuw springlevend. Dat blijkt uit verkoopcijfers, maar bijvoorbeeld ook uit de populariteit van festivals. In vele vormen is literatuur verbonden met, of verhoudt ze zich tot andere media. Door mondialisering en migratie houden verschillende culturele groepen zich met literatuur bezig, in een veranderend Nederland, in een veranderend Europa. Dat heeft de vraag des te klemmender gemaakt hoe we goed en gevoelig kunnen lezen - als een essentieel onderdeel v...

Alle vertalers die vandaag de dag aan de slag gaan, moeten het wiel opnieuw uitvinden. Er bestaat namelijk geen Nederlands handboek met praktische vertaalwenken. Daarom verzamelt de gerenommeerde vertaler en vertaaldocent Paul Claes hier de gouden vertaalregels die hij in zijn vijftigjarige praktijk heeft ontdekt. Veel vertalingen zijn gesteld in een soort van 'vertaals', een idioom waarin de vreemde taal al te sterk doorklinkt. Vooral beginnelingen hebben de neiging krampachtig vast te houde...

Waar mensen zijn, ontstaan verhalen. Er is geen samenleving, geen cultuur en zeker geen literatuur denkbaar zonder vertellingen. In de afgelopen decennia doken heel wat nieuwe, vaak verrassende verteltheorieën op, maar in het Nederlandse taalgebied kregen die nauwelijks of geen aandacht.Vertelduivels begint met een bespreking van klassieke concepten als plot & story en van theoretici als Franz Stanzel en Dorrit Cohn. Vervolgens komt de structuralistische verhaaltheorie van Gérard Genette en...

De leeslijst is er om iedere literatuurliefhebber (hernieuwd) kennis te laten maken met vergeten, onderschatte, of juist stukgelezen en vaakbekroonde werken uit de Nederlandse en Vlaamse letterkunde van alle eeuwen. Niet omdat het moet, maar omdat het leuk is. De auteurs van dit boek, allen letterkundespecialisten die verbonden zijn of waren aan de Radboud Universiteit Nijmegen, presenteren hun keuze van belangwekkende, urgente, relevante, interessante of gewoon mooie boeken uit de Nederlands...

De nimf Echo kon alleen woorden van anderen weergalmen. Haar tragiek is die van alle literatuur. Dichters en vertellers hebben woorden van anderen steeds weer herhaald. Dat kon moeilijk anders, want als ze werkelijk origineel waren geweest, zou niemand hen hebben begrepen.

In Echo’s echo’s behandelt Paul Claes het intertekstuele spel met bestaande literatuur in haar verschillende gedaanten: citaat, allusie, travestie, adaptatie, parodie en pastiche. Theoretische

hoofdstukken wisselen af met p...

Binnen de wetenschap vormen disciplines de veilige omheining voor onderzoek en onderwijs. Hun grenzen worden voortdurend bewaakt en bevestigd. Tegelijkertijd vertonen wetenschappers de onbedwingbare neiging hun disciplinegrenzen te overschrijden. In Over de grenzen van disciplines wordt dit geïllustreerd met drie fundamentele problemen van de sociale wetenschappen.

Allereerst verkeren de sociale wetenschappen vanaf hun ontstaan in de negentiende eeuw

in het spanningsveld tussen natuurwetensc...

Na 11 september 2001 waren commentatoren het over één ding eens: de aanslagen zouden een einde maken aan het postmodernisme en alles wat daarmee werd geassocieerd. Thomas Vaessens laat zien dat in de literatuur al langer aan het postmodernisme werd getwijfeld. Eind jaren tachtig vroegen schrijvers zich al af of ze niet te ver waren doorgeschoten in hun neiging tot ‘deconstructie’. Hadden ze het niet onmogelijk gemaakt ergens in te geloven – in het nut van literair engagement bijvoorbeeld...