Een van de grootste wiskundige doorbraken in de twintigste eeuw, over het fenomeen 'oneindigheid', vond plaats in Rusland. Ondanks een zware concurrentiestrijd van Franse wiskundigen die zich verwoed op rationele oplossingen richtten, lieten de Russen zich leiden door de inzichten van een mystieke, verboden sekte, de Naamaanbidders, en kwamen tot de theorie die tot op de dag van vandaag geldt.

'In de naam van oneindigheid' vertelt het onvoorstelbare verhaal over de politieke strijd, de psycho...

Tweehonderd jaar geleden begon Alexander Numan (1780-1852), de grondlegger van het veterinaire onderwijs in Nederland, aan zijn colleges in de Algemene Ziektekunde aan de pas opgerichte 'sRijks Veeartsenijschool in Utrecht. Van deze colleges is een handgeschreven collegedictaat bewaard gebleven. Hierin gaat Numan uitvoerig in op de ziekteclassificatie, de oorzaken van ziekte en de ziektesymptomen, in de traditie van de klassieke achttiende-eeuwse geneeskunde.

Van dit collegedictaat zijn versch...

Het jaarboek De Achttiende Eeuw is vanaf 2017 de opvolger van het gelijknamige tijdschrift, opgericht in 1968, en biedt een zo breed mogelijk beeld van de achttiende eeuw. De Achttiende Eeuw bevat bijdragen op het vlak van de literatuur, architectuur, muziek en kunst, filosofie, religie en andere aspecten van culturele, politieke, sociale en economische geschiedenis van de lange achttiende eeuw (1670-1830), zonder enige geografische beperking.

Onderzoek naar kinderen in de achttiende eeuw staat steeds meer in de belangstelling. Naast categorieën als gender, etniciteit, ras en sociale positie in de samenleving richten onderzoekers zich ook op leeftijd als criterium om de werking en de dynamiek van machtsstructuren bloot te kunnen leggen.

In het najaar van 2025 presenteert De Achttiende Eeuw een dossier over ‘Kinderen in de achttiende eeuw’. Gastredacteuren Feike Dietz en Ramona Négron nemen in hun uitgebreide inleiding de kan...

Vroegmoderne getuigenverslagen behoren tot de belangrijkste bronnen die we hebben om allerlei verborgen dimensies van het verleden te reconstrueren. Toch lieten historici ze tot voor kort vaak links liggen, omdat ze doorgaans moeilijk te raadplegen en te interpreteren waren voor onderzoekers zonder juridische expertise. Dankzij de ontwikkeling van nieuwe technieken en databanken krijgen we echter steeds beter inzicht in deze bronnen en daarmee ook in het alledaagse leven in de vroegmoderne ti...

Terwijl de tijd vervliegt, is ruimte weerbarstig. Dat bleek in het bijzonder in de Reformatietijd van de zestiende en zeventiende eeuw. Toen werd het religieuze landschap weliswaar grondig hertekend, maar ruimtes die van oudsher een sacrale status hadden (zoals kerken, koren en kerkhoven) bleven vaak ononderbroken in gebruik, al dan niet met een andere functie. Deze Nieuwe Tijdingen onderzoeken daarom het (her)gebruik van sacrale ruimtes in tijden van ingrijpende religieuze verandering, een t...

In 'Meten en tellen' presenteert historicus en schrijver Peter van Druenen een nieuwe methode om de inwonertallen van steden in de zestiende, zeventiende en achttiende eeuw te kunnen inschatten. Nieuw is het feit dat er hoofdzakelijk gebruik wordt gemaakt van oude stadsplattegronden en veel minder van de gebruikelijke bronnen zoals doop- trouw-, begraaf- en poorterboeken. Voor de zestiende eeuw gebruikt Van Druenen de beroemde stadskaarten van Jacob van Deventer en voor de zeventiende eeuw di...

Het jaarboek 'De Achttiende Eeuw' is vanaf 2017 de opvolger van het gelijknamige tijdschrift, opgericht in 1968, en biedt een zo breed mogelijk beeld van de achttiende eeuw. De Achttiende Eeuw bevat bijdragen op het vlak van de literatuur, architectuur, muziek en kunst, filosofie, religie en andere aspecten van culturele, politieke, sociale en economische geschiedenis van de lange achttiende eeuw (1670-1830), zonder enige geografische beperking.

Andreas Vesalius (1514-1564) was de eerste anatoom die de onfeilbaar gewaande leer van Galenus zwaar onder vuur nam. Hij verwees de theorie van de humores, de vier lichaamssappen, naar de prullenmand.

Frederik Ruysch (1638-1731) wijdde zijn hele leven aan het onderzoek van het menselijk lichaam. Hij perfectioneerde de techniek om bloedvaten op te spuiten en kon zo een zeer mooie collectie anatomische preparaten aanleggen waarvoor tsaar Peter de Grote persoonlijk naar Amsterdam kwam.

Govert Bi...