Na decennia van min of meer gegarandeerde vrede op het Europese continent is de oorlogsdreiging nu reëel. Voor Europese landen die ver van de Russische grens liggen, zoals Nederland en België, is dat besef een grote schok. Het nieuwe ‘veiligheidsverhaal’ duwt thema’s die tot voor kort het publieke debat beheersten naar de achtergrond.

Als voluntaristisch vredesproject evolueerde de Europese samenwerking van een eerder federalistische visie in de 20ste eeuw naar een economisch gedreven...