Vroeger was navigeren op zee een kunst. Informatie over de zee en de kust waren nauwelijks aanwezig. Toen deze informatie steeds meer beschikbaar werd, moest de navigator veel energie steken in het verzamelen van zijn informatie. Er werden astronomische waarnemingen gedaan op zee en langs de kust moest worden gepeild. Er werden veel vaardigheden van de stuurman geëist. Het was vaak niet eenvoudig om de diverse navigatie- instrumenten om te gaan. Met de komst van de automatische plaatsbepalin...