Het woord en de wereld gaat over poëzie, dichters, filosofie en denkers, maar meer precies over de vragen: wie zijn we, wat bepaalt ons handelen, wat is er gaande in de wereld? De essays zijn zo gerangschikt dat er een doorlopend verhaal ontstaat. Naast poëzie en filosofie komen ook voorbij: antropologie, biologie en religie. Van Sasja Janssen tot Herman Gorter, van Lucebert tot Plato, Gerbrandy gaat intuïtief te werk, evenwel zonder het analytische denken uit te schakelen.

Julian Barnes vertelt openhartig en met lichte zelfspot over momenten in zijn leven waarop hij tot een nieuw inzicht is gekomen, en hoe hij daardoor van mening is veranderd. Bijvoorbeeld als zelfverklaard taalpurist die schoorvoetend toegeeft dat bepaalde woorden wel degelijk van betekenis kunnen veranderen, of als geëngageerde burger die niet altijd op dezelfde politieke partij stemt, of als fervente lezer wiens smaak in de loop der jaren is geëvolueerd: hij blijkt minder standvast...