Pijnlijke verrijking / druk 1

In het boek Pijnlijke verrijking nodigt psychiater Samuel Rubinstein, alterego van auteur en psychiater Fedia Jacobs, de lezer uit aanwezig te zijn bij sessies met cliënten wier bestaan door oorlogsgeweld getekend is. Zo maakt de lezer kennis met een zoon van een joods kampslachtoffer, een oorlogsveteraan, een dochter van een politiek vluchteling, een dochter van een Indisch troostmeisje, een Joodse oorlogswees en een burgeroorlogsgetroffene.

Uit de gevalsbeschrijvingen blijkt dat niet alleen de primair getroffenen, de eerste generatie, te maken krijgen met de ingrijpende gevolgen van oorlogsgeweld. Ook de omgeving wordt erdoor geraakt. Het contact tussen de eerste generatie en hun naasten verloopt daardoor vaak moeizaam.

De drijfveer van dokter Rubinstein, zo wordt duidelijk, is de vraag: 'Hoe kan de innerlijke band met de betekenisvolle ander worden hersteld?' Van dichtbij volgt de lezer de problematiek waarmee de cliënten worstelen. Ook de menselijke twijfels en emoties die de ontmoetingen bij dokter Rubinstein teweegbrengen, deelt hij met de lezer. De sobere werkwijze van dokter Rubinstein maakt gebruik van de mogelijkheid van de menselijke geest om actief aan omstandigheden en ontmoetingen betekenis te geven.

Rubinstein deelt niet alleen zijn kennis als psychiater, maar tevens zijn wens om mensen die lijden onder oorlogsgeweld en hun naaste omgeving een leefbaarder bestaan te laten krijgen. De gevalsbeschrijvingen in het boek worden afgewisseld met reacties waarmee dokter Rubinstein te maken krijgt tijdens lezingen voor directe betrokkenen en vakgenoten. Daarmee krijgt de lezer zowel een beeld van de aanpak als van de visie van de psychiater.

Fedia Jacobs (1956) is als psychiater verbonden aan het Sinai Centrum in Amstelveen. Hij schreef met Pijnlijke Verrijking een openhartig, indringend en zeker ook een hoopgevend boek over psychotherapie met oorlogsgetroffenen en hun kinderen.